اذان و اقامه

سلام مامانکم

من از بابا مهدی درخواست کردم تا قبل از رفتن به خونه تو گوش راستتون اذان بگن و تو گوش چپتون اقامه

اینم از فلسفه اذان و اقامه گفتن تو گوش نی نیها:

نچه در یادداشت زیر آمده تلفیقی ازاحادیث معصومین  وگفتار بزرگان اهل سنت درباره فلسفه وحکمت گفتن اذان واقامه در گوش نوزادان می باشد.از قدیم رسم بر این بود که وقتی کودکی به دنیا می آمد او را در آغوش پدربزرگ یا مادربزرگش که سال ها مسلمانی کرده بود و آداب اسلامی را خوب می دانست می گذاشتند تا با دهانی که بارها با آن ذکر خدا را گفته، در گوشش اذان و اقامه بخواند.این رسم هنوز هم در بین بسیاری از خانواده ها انجام می شود. البته شاید بعضی از خانواده ها به دلیل مشغله زیاد از این کار مهم غافل شده باشند اما خوب است بدانیم که گفتن اذان در گوش راست نوزاد و اقامه در گوش چپ او سنتی است که پیامبر(ص) آن را انجام می دادند و این کار را به پیروانشان نیز سفارش می کردند.

از جمله آداب بسیار مؤکد اسلامی هنگام تولد نوزاد، گفتن اذان در گوش راست و اقامه در گوش چپ نوزاد است. البته غیر از اذان و اقامه گفتن، اذکار دیگری هم سفارش شده است، که به صورت مختصر به بعضی از روایاتی که در مورد اذان و اقامه و سایر اذکار، وارد شده است، اشاره می شود:پیامبر خدا (ص): برای هر کس فرزندی به به دنیا آمد، باید در گوش راست او اذان و در گوش چپ او اقامه بگوید؛ چرا که این کار، مایه ایمنی از شیطان رانده شده است.[۱]

امام على (ع) فرمودند: وقتى زمان زایمان فاطمه (س) فرا رسید، پیامبر خدا (ص) به اسماء بنت عمیس و امّ سلمه فرمودند: «در کنارش باشید، وقتى فرزندش به دنیا آمد و گریست، در گوش راست او اذان و در گوش چپ او اقامه بگویید؛ چرا که هر جا همانند این کار انجام شده، نوزاد از شیطان در امان مانده است و هیچ نکنید تا من بیایم». وقتى فاطمه (ع) فرزندش را به دنیا آورد، آنان همین کار را کردند، سپس، پیامبر خدا (ص) آمدند و ناف او را بُریدند و نخستین خوراک را با آب دهانش به او دادند و گفتند: «خداوندا! من او را و فرزندان او را از شرّ شیطان رانده شده، در پناه تو قرار مى‏دهم».[۲]

پیامبر خدا (ص) می فرماید: هرکس صاحب فرزند شود و در گوش راست او اذان و در گوش چپ او اقامه بگوید، ام صبیان[۳] به او زیان نمی‌رساند.[۴]

رسول خدا (ص) پس از تولد حسنین (ع) در گوش راست آنان اذان، و در گوش چپ آنها اقامه، گفتند. رسول خدا (ص) می‌فرمودند: «در گوش راست نوزاد اذان و در گوش چپش اقامه بگویید؛ چرا که بچه را از شیطان حفظ می‌کند. سپس در گوش او سوره فاتحة الکتاب و آیة الکرسی و آیات آخر سوره حشر و سوره اخلاص و دو سوره ناس و فلق (معوذیتن) را بخوانید».[۵]

اذان چیست؟ شعار الهی است. آرم اسلام است. اذان معرفی مکتب است. اذان شکستن سکوت است. اذان معرفی مکتب است. اذان هشدار به غافلان است. اذان نشانه فضای باز تبلیغات است. اذان یک دوره ایدئولوژی اسلامی است. اذان نشانه فضای باز تبلیغات است. اذان یک دوره ایدئولوژی اسلامی است. اذان سرود اسلام است. اذان شعاری است که در اول می گوییم الله اکبر و در آخر می گوییم لا اله الا الله و بین این دو الله یک دوره تفکرات اسلامی است.

اذان گو چیست؟ اذان گو بهترین آدمها است. «وَ مَنْ أَحْسَنُ قَوْلاً مِمَّنْ دَعا إِلَى اللَّهوَ عَمِلَ صالِحاوَ قالَ إِنَّني‏ مِنَ الْمُسْلِمينَ» فصلت/33 اذان دعوت به خداست. چیست بهتر از آدمی که دعوت کند به سوی خدا مردم را. « وَ عَمِلَ صالِحا». و خودش هم اهل عمل صالح باشد «وَ قالَ إِنَّني‏ مِنَ الْمُسْلِمينَ».

کفار روی اذان خیلی حساس بودند. قرآن می فرماید«وَ إِذا نادَيْتُمْ إِلَى الصَّلاةِ اتَّخَذُوها هُزُواً وَ لَعِباً ذلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لا يَعْقِلُونَ» مائده/58. وقتی شما اذان می گویید. «اتَّخَذُوها هُزُواً وَ لَعِبا» دندانها و لبهایشان را می جوند. امام صادق فرمود: «مرقبً فیها». اذان وسیله رغبت مردم به نماز است. اذان اقرار به یکتا پرستی است.

عَنْ أَنَسٍ عَنْهُ ص قَالَ: «مَنْ أَذَّنَ لِوَجْهِ اللَّهِ عَنْ نِيَّةٍ صَادِقَةٍ سَنَةً أَوْقَفُوهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ عَلَى بَابِ الْجَنَّةِ وَ قَالُوا لَهُ اشْفَعْ لِمَنْ شِئْت»(مستدرك‏الوسائل، ج‏4، ص‏21) به موذن می گویند. «اشْفَعْ لِمَنْ شِئْت» ای کسی که اذان می گویی تو در روز قیامت مقام شفاعت داری.

«إنّ الله یباحی بمن اذن» . خدا به موذن افتخار می کنید.

«الموذن لایخاف الصیحه»، روزی که هستی به هم می ریزد و همه رنگ می بازند در آن روز موذن آرامش دارد.

َقَالَ رَسُولُ اللَّه ‏ص: «يُحْشَرُ الْمُؤَذِّنُونَ مِنْ أُمَّتِي مَعَ النَّبِيِّينَ وَ الصِّدِّيقِينَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِين»(خصال‏صدوق، ج‏2، ص‏355) اشاره دارد که روز قیامت موذن با انبیاءمحشور می شود. در جوار شهدا جایگاه خواهد داشت. اذان به قدری ثواب دارد که یک روز گفتند یا رسول الله بس است بس است. اینقدر که برای اذان ثواب گفتی مردم سر اذان چاقو کشی خواهند کرد.

اذان در گوش نوزاد باعث می شود که نوزاد از انحراف بیمه شود.

اذان برای شفای مریض موثر است. اذان برای سوء خلق موثر است. اذان کفاره گناه است و پیغمبر فرمود: ضمن اینکه موذن اجازه شفاعت دارد من هم روز قیامت کمک موذن خواهم کرد.

حدیث داریم وقتی اذان را شنیدید شما هم زیر لب الله اکبر را بگویید.

از امام سوال کردند چرا اول اذان الله اکبر است. لا اله الی الله نیست. فرمود: چون شعار اسلامی است. شعار اسلامی خوب نیست. با لا که کلمه منفی است شروع شود. خوب است که از مثبت شروع شود.

سوال کردند چرا عبادتها همه دوتا دوتا است. امام می فرماید که این یک روانشناسی تبلیغاتی دارد. چون شروع کار باید تکرار زیاد داشته باشد(الله اکبر 4 بار) بقیه دوبار کافی است. «أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ». گواهی می دهم که من تابع هیچ قانونی نیستم جز قانونی که از طرف پیغمبر آمده است. پیغمبر من محمد بن عبدالله است و معصوم است و خاتم النبیین است قانونهای دیگر برای من ارزشی ندارد. قانونگذارهای دیگر من را دوست نداشته‌اند. قانونها را به نفع ابرقدرتها درست کرده‌اند. نمونه‌اش را در سازمان ملل و در حق وتو می بینید همه ما رابرای خودشان می خواهند. احترامی که از ما می گیرند مثل احترامی است که ما از انار می گیرم تا وقتی آب دارد و سپس می مالیم، آب نداشته باشد پرت می کنیم تا نفت داریم با ما هستند. بدانند که دیگر نفت نداریم.

در 8 سال جنگ معلوم شد که هیچ کس به ما کمک نکرد نه قانون کسی و نه عشق به کسی کسی که من را آفرید قانون را هم همان باید بدهد.

«أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ». معنای این تکرار این است که با توجه و قصد می گویم به خودم و جامعه تلقین می کنم.

ظهر عاشورا شد. امام حسین به ابوسمامه گفت: یک اذان بگو.

اذان را با حلقوم بگویید. حیف است که حلقوم مطهر به اذان نشود.

«أَشْهَدُ أَنَّ عَلِيّاً وَلِيُّ اللَّه» در تربیت آدم الگو می خواهد. مثل چه کسی باشیم. قهرمان پرستی یک غریزه ای در انسان. الگوی من باید علی باشد هم اشک داشت و هم شمشیر داشت کمالی در قرآن نیست که علی ابن ابیطالب در رأس آن کمال قرار گرفته است.

«أَشْهَدُ أَنَّ عَلِيّاً وَلِيُّ اللَّه» علی ابن ابیطالب وارد مسجد کوفه شد. چراغها را روشن کرد. دو رکعت نماز خواند، رفت بالای پشت بام. انگشتهایش را گذاشت توی گوشش و اذان گفت. «وَ كَانَ ع إِذَا أَذَّنَ لَمْ يَبْقَ فِي بَلْدَةِ الْكُوفَةِ بَيْتٌ إِلَّا اخْتَرَقَهُ صَوْتُه»(بحارالأنوار، ج42، ص278). خانه ای در کوفه نبود مگر اینکه صدای علی را می شنید. آنقدر صدای علی رسا بود. اما این صدا در روز 19 قطع شد.

«حَيَّ عَلَى الصَّلَاةِ» بشتابید. نماز دویدنی است. نماز هیجان دارد. «عَجِّلُوا»، «حَيَّ». عجله کن بشتاب. نماز هیجان می خواهد. حدیث داریم. کسی که صدای اذان را شنید و بعد بلند شد و وضو گرفت معلوم می شود که عاشق نماز نیست. عاشق نماز کسی است که قبل از اذان وضو بگیرد.

«حَيَّ عَلَى الصَّلَاةِ» داریم حتی مریضی که نمی تواند اذان بگوید در دل خودش اذان بگوید. «حَيَّ عَلَى الْفَلَاح». بشنابید به سوی رستگاری. تمام حرکتها به سوی رستگاری است همه عبادتها برای تقوی و تقوی برای فلاح. «قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ» مومنون/1 برادرها و خواهران. اخیراً ارشاد مجمعی درست کرده 30 جلد، من کلمه قره العین را دیدم. پیغمبر دو جا فرموده نور چشم من است. یکی همسر. یکی نماز چه رابطه ای بین همسر و نماز است، بعد دیدم. در برابر تهاجم فرهنگی دو تا چیز جوانها را بیمه می کند. 1- ازدواج 2- نماز. 50% گناهها برای شهوت است. ازدواج را آسان کنید 50% گناهها کم می شود. پس 50% کتابها برای ازدواج است. 50% دیگر هم اگر نماز بخوانیم. «إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى‏ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ» عنكبوت/45. بچه مسجدی هروئینی نیست. دزد نیست. آدم وقتی رنگ خدا گرفت. رنگ شیطان نمی گیرد. شما اگر لباس سفید بپوشید خودت بر روی زمین آلوده نمی نشینی. یا اگر گناه کردی زود برو به مسجد سریع خودت را پاک کن.

«حَيَّ عَلَى الْفَلَاح». بشتابید به سوی رستگاری.

«حَيَّ عَلَى خَيْرِ الْعَمَلِ». نماز بهترین عمل است. اگر بیشترین اعمال را انجام داد فقط نماز نمی خواند مثل این است که بگویی چمدان همه چیز هست فقط کلیدش گم شده این آقا خیلی دانشمند است. اما لال است. مگر می شود.

یکی از علما آمده بود پیش من گفت من تحقیق کرده‌ام که پیغمبر ما 43 تا قبیله بیعت کرد و به هر 43 تا هم گفت که اگر می خواهید مسلمان شوید مسلمانی بدون نماز فایده ندارد.

«حَيَّ عَلَى خَيْرِ الْعَمَلِ». الله اکبر، الله اکبر، لا اله الی الله، لا اله الی الله، امور تربیتی آموزش و پرورش بچه های خوش صدا را به مساجد معرفی کند. پیش نماز از بچه های خوش صدا به عنوان موذن استفاده کند. رابطه بین مدرسه و مسجد و پیرمرد‌ها هم که یک عمر اذان گفته‌اند. این کار را به نسل نو واگذار کنند.

نخستين کاري که پيامبر (صلي الله عليه و آله و سلم) و ائمه (عليهم السلام) پس از تولد فرزند انجام مي دادند، اين بود که در گوش راست او اذان و در گوش چپ او اقامه مي گفتند. امام سجاد (عليه السلام) مي فرمايد:هنگامي که امام حسين (عليه السلام) متولد شد، پيامبر (صلي الله عليه و آله و سلم) در گوش او اذان گفت (مجلسي، 1403، ج 43، ص 240).

همچنين در روايتي ديگر آمده است:هنگامي که امام حسن (عليه السلام) متولد شد پيامبر (صلي الله عليه و آله و سلم) در گوش او اذان گفت (همان، ج 104، ص 123).

نجمه، مادر امام رضا (عليه السلام) نيز مي گويد:وقتي حضرت رضا (عليه السلام) متولد شد، امام کاظم (عليه السلام) در گوش راست او اذان و در گوش چپ اقامه گفت (حر عاملي، 1367، ج 15، ص 138).

اميرمؤمنان علي (عليه السلام) نيز مي فرمايد:هنگامي که زايمان حضرت زهرا (عليهاالسلام) فرا رسيد، پيامبر (صلي الله عليه و آله و سلم) به اسماء بنت عميس و ام سلمه فرمود: بر بالين حضرت فاطمه (عليهاالسلام) حاضر شويد و وقتي فرزند متولد شد، در گوش راست او اذان و در گوش چپ او اقامه بگوييد؛ زيرا اگر چنين کنيد، از شيطان در امان خواهد بود (إربلي، 1405، ج 2، ص 148).

در اين باره روايات فراوان ديگري نيز آمده است که معصومان (عليهم السلام) در زندگي خويش چنين شيوه اي داشتند و به ديگران نيز سفارش مي کردند که اين گونه عمل کنند.در اينجا ممکن است بپرسيد: آيا اين عمل، در کودک تأثيري نيز باقي مي گذارد يا اينکه آداب و سنني است که والدين با عمل به آن کسب ثواب مي کنند؟ در پاسخ بايد گفت: اولاً در برخي روايات آثار تربيتي و همچنين آثار جسمي و روحي ديگري نيز براي اين عمل بيان شده است؛ از جمله محفوظ ماندن از جنون، پيسي، غش، که براي اطلاع بيشتر مي توان به آن روايات مراجعه کرد (حر عاملي، 1367، ج 15، ص 137). (1)

براساس اين روايات، اذان و اقامه گفتن در گوش نوزاد، موجب آرامش روحي کودک و ايمني وي از شيطان، جنون و پيسي مي شود. البته اذان هرجا گفته شود، شيطان از آنجا دور مي شود؛ از اين روست که براي کودکان نيز سفارش شده است. سليمان الجعفري مي گويد از امام رضا (عليه السلام) شنيدم که مي فرمود:أذن في بيتک فانه يطرد الشيطان و يستحب من أجل الصبيان (کليني، 1365، ج 3، ص 308)؛ در خانه ات اذان بگو که موجب دوري شيطان مي شود و براي کودکان پسنديده است.

ثانياً، اين عمل، از نظر علمي نيز توجيه پذير است. پژوهشگران اثبات کرده اند که کودکان نه تنها در روزهاي اول تولد گفته هاي ما را مي شنوند و در ذهن خود ضبط مي کنند، بلکه پيش از تولد نيز از صداي قلب و حرکت غذا در روده و معده مادر و حتي صداهاي بيروني مثل صداي پدر و مادر و اطرافيان اثر مي پذيرند و نسبت به آن صداها شناخت پيدا مي کنند و بعد از تولد با آنها مأنوس خواهند بود.

يکي از علل آرامش فرزند، هنگامي که مادر او را در آغوش مي گيرد، انس با صداي قلب مادر در رحم است. ويليام سيرز در اين باره مي گويد:با کودک صحبت کنيد و برايش آواز بخوانيد. براي کودکي که در رحم داريد خاطره هاي خوش ايجاد کنيد. بررسي ها نشان داده است که کودکان بعدها به صداهاي آشنايي که در دوران زندگي در رحم مادر شنيده اند، و به صداي کساني که با آنها صحبت کرده اند و برايشان آواز خوانده اند، عکس العمل نشان داده اند. نوزادان به صداي پدرانشان - اگر قبل از تولد با آنها صحبت کرده باشند - بيشتر توجه مي کنند و آوازهايي را که مادر در ماه هاي زندگي در زهدان براي آنها خوانده است، آسان تر ياد مي گيرند (سيرز، 1369، ص 20).

همچنين «در يک آزمايش، 5 تا 6 هفته آخر بارداري، براي تعدادي از کودکان نوار سرودي که مادرشان خوانده بود، روزي دوبار پخش شد. پس از تولد، کودکان ترجيح مي دادند که اين سرود را از مادرشان بشنوند تا سرودي ديگر، هر چند آن را هم مادرشان مي خواند. در آزمايشي ديگر، کودکان ترجيح مي دادند به سرودي که مادرشان خوانده است، گوش دهند تا سرودي که شخص ديگري خوانده است. اين هم به دليل آن است که قبلاً با صداي مادر آشنا بودند (هترينگتون، 1373، ج 1، ص 212). (2)

بنابراين، اذان و اقامه گفتن در گوش کودک از سه جهت مي تواند تأثير تربيتي داشته باشد: نخست، تأثيرات جسمي و ايمني از بيماري هايي که ممکن است کودک به آنها دچار شود. دوم، تأثيرات معنوي و آرامش روحي که با دوري شيطان براي کودک حاصل مي شود. سوم، تأثيرات آموزشي که کودک با مفاهيم اعتقادي و مذهبي آشنا مي شود و در آينده به اين مفاهيم انس و علاقه بيشتري پيدا کي کند.

سنت نبوی فراموش نشود

خواندن اذان و اقامه در گوش نوزاد از سنت های پیامبر گرامی اسلام(ص) است و بعد از او، ائمه معصوم (ع) هم به این روش توجه زیادی داشتند و این کار را به عنوان یکی از اولین اقدامات در بدو تولد کودک انجام می دادند و به مسلمانان دیگر نیز سفارش می کردند وقتی نوزاد به دنیا آمد حتما در نخستین زمان ممکن در گوشش اذان و اقامه خوانده شود. در جلد 43 کتاب «بحارالانوار» از امام زین العابدین (ع) روایت است: «زمانی که پدرم به دنیا آمد پیامبر(ص) در گوشش اذان را تلاوت فرمود.» در جلد 104 همین کتاب به نقل از آن حضرت نوشته شده: «زمانی که امام حسن(ع) متولد شد پیامبر (ص) در گوش او اذان و اقامه را قرائت فرمود.» علامه حر عاملی هم روایتی به نقل از مادر امام رضا(ع) نوشته اند با این مضمون؛ «وقتی امام رضا(ع) به دنیا آمد، امام کاظم(ع) در گوش راست او اذان گفت و در گوش چپش اقامه». پیامبر(ص) می فرمود: «در گوش راست نوزاد اذان بگویید و در گوش چپش اقامه. زیرا این کار کودک را از شر شیطان حفظ می کند. سپس در گوش او آیة الکرسی، سوره های فاتحة الکتاب، اخلاص، ناس، فلق و آیات آخر سوره حشر را بخوانید». در این خصوص روایت های مستند دیگری به نقل از ائمه(ع) ثبت شده است که همگی آن ها مشخص می کنند این بزرگواران در زندگی خود همین شیوه را اجرا و به یاران و دوستان خود نیز توصیه می کردند این گونه عمل کنند و خواندن اذان و اقامه در گوش کودک تازه متولد شده را از یاد نبرند.

تلقین اسلام در بدو تولد

دلیل اصلی اذان گفتن در گوش کودکی که به تازگی در یک خانواده مسلمان به دنیا آمده، این است که نخستین صدایی که گوش او دریافت می کند، اذان و اقامه باشد که شامل توصیف عظمت و بزرگی خداوند متعال است. چون انسان با شهادت دادن به یگانگی خدا، رسالت پیامبر(ص) و امامت حضرت علی(ع) وارد دایره اسلام و مذهب تشیع می شود. به همین دلیل است که به محض تولد یک مسلمان، شعار اسلام در گوش او خوانده و به او تلقین می شود؛ همان طور که در زمان مرگ و خروج او از دنیا نیز یگانگی خدا و جمله توحید که ذکر «لااله الاا...» است به او تلقین خواهد شد. نکته قابل توجه این است که هر چند کودک تازه متولد شده جملات اذان و اقامه و مفهوم آن را درک نمی کند اما خواندن همین ذکرها بر روح و جسم او اثر می گذارد و روحیه مسلمانی او را تقویت خواهد کرد. به همین دلیل لازم است پدران و مادران این سنت مهم و زیبای اسلامی را که از پیامبر (ص) آموخته ایم مورد توجه داشته باشند .

وقتی شیطان رانده می شود

درست است که کودک تازه متولد شده توان درک مفاهیم والای جمله ها و عبارت های اذان و اقامه را ندارد اما نباید با این بهانه از اجرای این سنت مهم و پسندیده پیامبر(ص) و ائمه معصوم(ع) غافل شد. زیرا خواندن اذان و اقامه در گوش نوزاد آثار و برکات بسیار مهمی برای او به همراه دارد که غفلت از آن می تواند آسیب هایی را متوجه جسم نحیف و روح آسیب پذیر او کند. در همین خصوص در کتاب «بحارالانوار» روایتی نوشته شده مبنی بر این که پیامبر(ص) فرموده اند: «کسی که نوزادی برایش به دنیا می آید در گوش راستش اذان و در گوش چپش اقامه بگوید، بدین ترتیب شیطان به او آسیب نمی رساند».بنابراین براساس روایت های اسلامی یکی از مهم ترین آثار خواندن اذان و اقامه در گوش نوزاد این است که شیطان را از وجود او دور می کند. آوردن نام خدای متعال در هر مکانی موجب فرار شیطان می شود. شیطان که در صدد نفوذ به قلب پاک انسان تازه متولد شده است، با آوردن عبارت های اذان و اقامه راهی جز فرار نخواهد داشت. در این خصوص باید توجه داشته باشیم که براساس روایت های مستند، شیطان هر لحظه منتظر است انسانی به دنیا بیاید تا او را گمراه کند. طبیعی است چنین انتظاری درخصوص کودکانی که در خانواده های مسلمان متولد می شوند بیشتر است. در چنین شرایطی است که خواندن عبارت آرامش بخش اذان و اقامه در گوش نوزاد، شیطان را از گمراه کردن و فریب دادن او ناامید می کند. نوزاد نیز در همان لحظات اول ورودش به دنیا با شنیدن اذان و اقامه که ذکر توحید خدا و رسالت پیامبر گرامی اسلام(ص) و امامت حضرت علی(ع) است، دعوت به سوی خداوند متعال و دین اسلام را لبیک می گوید و فرصتی برای شیطان باقی نمی ماند تا با وسوسه ها و وعده های پوچ خود بذر بدی و شر را در دل پاک او بکارد.

آموزش مفاهیم اعتقادی

تربیت کودک کار پیچیده ای است که زمینه آن باید حتی قبل از تولد و نوزادی ایجاد شود. یعنی این طور نیست که وقتی کودک به دنیا آمد و چند ساله شد، تازه آداب اسلامی به او یاد داده شود. یکی از مواردی که زمینه تربیت صحیح اسلامی را در وجود کودک شکل می دهد، خواندن اذان و اقامه در گوش اوست. در واقع خواندن اذان و اقامه در گوش نوزاد نه تنها پریشانی را از او دور می کند و آثار معنوی بسیار خوبی برای او به همراه دارد بلکه باعث می شود کودک با مفاهیم اعتقادی و مذهبی آشنا شود و به مرور زمان علاقه و انس بیشتری با این مفاهیم برقرار کند.

اذان واقامه گفتن در گوش نوزادان از دید بزرگان اهل سنت

در مورد گفتن اذان و نيز اقامه در گوش نوزاد تازه متولد، برخى از علماء اهل سنت انرا مستحب ميدانند، ولى برخى ديكر انرا مشروع نميدانند، زيرا احاديثي كه در اين باب وارد شده اند همگي آنها ضعيف هستند. مثلا حديث زير:

احمد  و  ابوداود  و  ترمذي  از  ابورافع  روايت‌كرده‌اند كه‌ گفت  من  پيامبر صلي الله عليه و سلم   را  ديدم ‌كه  درگوش  حسن  بن  علي  بهنگامي ‌كه  فاطمه  او  را  زاده  بود  اذان  گفت‌:  ابن  السني  از  حسن  بن  علي  روايت‌كرد كه ‌گفت‌:

پيامبر صلي الله عليه و سلم    فرمود:" من ولد له ولد فأذن في أذنه اليمنى وأقام في اليسرى لم تضره أم الصبيان"  يعني: [‌هركس  برايش  نوزادي  متولد  شد  و  درگوش  راست  او  اذان  و  درگوش  چپش  اقامه‌ گفت‌،  همزاد  او  را  آزاري و زياني  نمي‌رساند]‌".

 (اين حديث را ابتدا شيخ الباني بدليل طرق زياد آن که همگي ضعيف بودند، صحيح لغيره مي دانست (در الارواء 1173) ولي بعدا از آن برگشت و حکم به ضعف آن داد(در سلسله احاديث ضعيفه شماره 321)).

و اين حديث ضعيف است و استناد به آن صحيح نيست اين حديث را ابن قيم در کتاب خود "تحفة المولود" به همراه دو حديث ديگر آورده است که آن دو حديث نيز ضعيف هستند.البته برخي از علما مدعي هستند که مي توان در فضايل اخلاق (البته بنا بر شرايطي) عمل نمود و لذا خواندن اذان در گوش نوزاد را مستحب مي دانند!

چون با گفتن اذان واقامه بر گوش راست وچپ نوزاد اورا براي فطرةخداخواه كودك ثابت قدم كرده واز انحراف محافظت مي كنيدحضرت علي (ع)به نقل از پيامبراكرم (ص) مي فرمايد:كسي كه فرزندي براي او متولد شدپس بايد در گوش راستش اذان ودر گوش چپش اقامه بگويد كه اين عمل او را از وسوسه هاواعمال شيطاني نجات بخشيده و اورا از شر شيطان وكيد ومكر او حفاظت وحراست مي فرمايد.ولي حقيقت آنست که ماداميکه حديث ضعيف باشد نمي توان آنرا شرع دانست و عمل بدان بدعت است هر چند که شخصي آنرا در حق خود عمل کند.

شيخ  سليمان بن ناصر العلوان مي گويد:" حديث وارد در مورد اذان در گوش نوزاد ثابت نيست ... و در اين باب حديثي به صحت نرسيده است بنابراين خواندن اذان يا اقامه در گوش نوزاد غيرمستحب است. و احکام شرعي از واجبات و مستحبات و محرمات و مکروهات، اقامه نخواهند شد مگر با وجود ادله صحيح و اخبار ثابت شده"

همچنين از شيخ ابن عثيمين در اين مورد سوال مي شود:آيا اذان در گوش راست نوزاد و اقامه در گوش چپ وي در روز هفتم صورت مي گيرد يا در روز اول؟ در چه روزي بايد صورت گيرد؟!

ايشان جواب مي دهند:اولا لازم است بپرسيم: آيا اصلا اين قضيه جزو امور مشروع است يا خير؟ زيرا احاديث وارده در مورد آن قوي نيستند، اللخصوص در مورد اقامه، و کسي که آن احاديث را صحيح مي داند مي گويد: بايد در هنگام تولد باشد!( "لقاء الباب المفتوح" (60/ 24) ).

اما شيخ بن باز رحمة الله عليه در مورد گفتن اذان و اقامه در گوش نوزاد فرمود:

" اذان بايد در روز هفتم تولد صورت گيرد و البته اگر اين عمل (اذان در گوش نوزاد) ترک شود ايرادي بر آن نيست،از پيامبر صلي الله عليه وسلم ثابت نشده است که ايشان در گوش نوزاد پسر يا دختر اذان گفته باشند، اما از وي در برخي احاديث - که بعضي از عوامل ضعف نيز در آنها موجود است-  آمده که در گوش (راست) نوزاد اذان و در گوش چپش اقامه خوانده است پس اگر کسي اين کار را در حق نوزاد انجام دهد اشکالي بر آن نيست، و عمر ابن عبدالعزيز نيز چنين عمل کرده و جماعتي از اهل علم آنرا بدون اشکال دانسته اند، و اگر اين عمل ترک شود و نوزاد را بدون گفتن اذان و اقامه در گوشش اسم گذارند نيز ايرادي ندارد، چرا که پيامبر صلي الله عليه وسلم پسرش ابراهيم را بدون اذان و اقامه برايش اسم گذاشت، و بعضي از اولاد صحابه را در روز هفتم  اسم مي گذاشت بدون اينکه اذان و يا اقامه در گوش آنها بخواند و بعضي را نيز در روز اول اسم مي گذاشت و اسم پسرش را در روز اول نام نهاد و اشکالي در اين امر نيست، و ايرادي ندارد که اسم نوزاد را در روز اول گذاشت يا در روز هفتم، و همچنين هيچ ايرادي ندارد که در گوش راست نوزاد اذان و در گوش چپش اقامه خواند، و هيچ اشکالي بر آن نيست و سنت است که در روز اول يا روز هفتم بر نوزاد اسم گذاشت" (شيخ ابن باز)

بنابراين اگر كسى آنرا انجام دهد و يا ترك كند، در هر دو صورت اشكالى ندارد.